جینسنگ
نامی عمومی برای هر یک از ۱۱ گونه گیاهان همیشه سبز از سرده پاناکس از
خانواده آرالیاسیه میباشد. ویژگی تمام این گیاهان آن است که حاوی نوعی
گلیکوزید استروئیدی به نام جینسنوزاید هستند. جینسینوزاید با نام علمی
Saponins Tri pterpenoid و در برخی مواقع نیز با نام panaxoside در ریشه
جینسینگ شناخته میشود.
ریشههای جینسینگ فقط در فصل پاییز جمع آوری
میشوند چرا که فقط دراین حالت است که میتوانند حالت گوشتی و ظاهر مناسب و
مطبوع خود را حتی پس از خشک شدن نیز حفظ کنند.
خواص درمانی
شواهد
مستند نشان میدهد که گیاه جین سینگ دارای آثار متعدد فارماکولوژی از جمله
دارای اثر ضد خستگی (تقویت کننده قوای جسمی و فکری) می باشد.مطالعات
آزمایشگاهی نشان دادهاند که بسیاری از اثرات ضد خستگی جین سینگ مربوط به
اثر محرک جین سینگ روی سیستم اعصاب مرکزی است.
از جینسنگ در طب سنتی
برای درمان دیابت، تقویت قوای جسمی و جنسی و نیز به عنوان مکمل غذایی
استفاده میشده است. در طب نوین نیز مطالعات نشان دادهاند که استفاده از
جینسنگ به عنوان مکمل غذایی باعث بهبود کیفیت زندگی شدهاند که میتواند به
خاطر خاصیت ضدالتهابی جینسنوزایدها و اثر آنها در مقابله بهتر بدن با
استرس باشد. برای درمان سرطان نیز این گیاه بسیار توصیه می شود.
جینسینگ
را به عنوان یک عامل پیشگیری کننده و نیز اعاده کننده و کارا به منظور
افزایش ظرفیت جسمانی و ذهنی و روانی تأئید کرده و نقش به سزای آن را به
منظور کمک در بهبود عوارضی چون ضعف، ناتوانی، از دست دادن تمرکز در طول
دوره نقاهت مورد توجه قرار داده است تا کنون حدود ۳۰ نوع مختلف آن از ریشه
این گیاهان تخلیص شده و مورد بررسی قرار گرفته است.
برای جینسینگ خواص زیر را بر شمردهاند.
گشایش ذهن
افزایش قدرت جسمانی (نیرومند تر ساختن بدن)
بهبود فعالیت حافظه
افزایش شادابی و نشاط (به عنوان محرک)
افزایش قدرت تحمل و پایداری
از بین بردن استرسها
مقابله با پیری و فرسودگی (عوارض ناشی از افزایش سن)
بالا بردن قدرت دفاعی بدن در برابر بیماریها (امراض)
تقویت سیستم ایمنی بدن
تنظیم سوخت و ساز و متابولیسم بدن
جلوگیری از سردرد
درمان بیخوابی و بد خوابی
کاهش اثرات منفی ناشی از یائسگی (تأثیرات تعدیل کننده بر عوارض ناشی از یائسگی در خانمها)
بر طرف ساختن یا بهبود مشکلات جنسی در هر دو جنس
رفع خستگی، ضعف و بی حالی
افزایش قدرت و توان سیستم قلبی و عروقی
تنظیم فشار خون (کاهش دهنده فشار خون در صورت بالا بودن آن و افزایش دهنده فشار خون در صورت پایین بودن آن)
تنظیم سطح قند خون بدن (مشابه بالا)
طریقه مصرف جینسینگ
ریشه
خشک شده این گیاه سال هاست که مورد استفاده خوراکی افراد قرار میگیرد.
این ریشه خشک شده میتواند به تنهایی به صورت دم کرده (جوشانده و چای) یا
به عنوان بخشی از یک نوشیدنی دم شده گیاهی همراه با سایر گیاهان و یا حتی
به صورت افزودنی به سوپ یا به شکل قرص مورد مصرف قرار بگیرد. اما رایج ترین
شکل استفاده از آن، به صورت دم کرده و چای یا به صورت عصاره (شیره)
میباشد.
سرخپوستان در هنگام طی مسافتهای طولانی، این ریشهها را برای
رفع گرسنگی میجوند و به این ترتیب از خواص سرشار آن نیز بهره مند میشوند.
یکی
از جدیدترین خبرهای تغذیهای که امروزه به گوش میرسد اندر خواص جینسنگ
است؛ با این همه خبرهای مختلف ممکن است به این فکر بیفتید که واقعاً این
جینسنگ برای چه خوب است؟ و یا این که اصلاً این جینسنگ چیست؟
مزیتها
و فواید جینسنگ یا جینسینگ فراوان است. به قدری که مطالبی که در اینجا
خواهیم گفت به هیچوجه تمام آن را بازگو نخواهد کرد؛ اما برای شناخت اولیه و
دانستن برخی از مهمترین خواص آن میتواند مفید باشد.
جینسنگ(ginseng)
یکی از یازده گیاه از گونههای کند رشد گیاهان چند ساله است، دارای
ریشههای گوشتی و عضوی از خانواده گیاهان Panax است. جینسنگ تنها در برخی
مناطق خاص دنیا پیدا میشود؛ مثل نیمکره شمالی، در شمال امریکا و در آسیای
شرقی (مخصوصاً در کره شمالی، در چین شمالی (منچور) و سیبری شرقی) و در آب و
هوای سرد.
البته
یک نوع جینسنگ هم وجود دارد که در آب و هوای کمی گرمتر هم رشد میکند.
این نوع جینسنگ در اصل در جنگلهای ویتنام کشف شده است. باور مردم بر این
بود که جینسنگ قدرت بالایی در افزایش سطح سلامتی و نیز حفظ سلامتی و
پیشگیری از بیماریها دارد. آنها جینسنگ را به طور روزانه در غذاهای خود
مصرف میکردند و همچنین ارزش زیادی در طب سنتی برای آن قائل بودهاند. با
این همه در کشور ما ایران بیشتر مصرف جینسنگ به صورت مصرف مکملهای خوراکی
حاوی جینسنگ است که از داروخانهها تهیه میشود. ما کمتر کسی را میبینیم
که در ایران جینسنگ را به صورت خام و منبع طبیعی آن مصرف کند. هرچند اگر
بتوان آن را به صورت تازه از گیاه آن مصرف کرد بدون شک موثرتر و پرفایدهتر
خواهد بود.